Choroba wrzodowa u koni

Wrzody żoładka (wrzodziejace gastropatie, equine gastric ulcers syndrome =EGUS) występują zarówno u źrebiąt, jak i koni dorosłych. Wyróżnia się:

·         wrzody bezobjawowe (ciche)

·         wrzody objawowe (aktywne)

·         wrzody perforujące

·         niedrożności odźwiernika lub dwunastnicy, które powstają na skutek tworzenia się blizn przy wrzodach

Jak często konie cierpią na chorobę wrzodową?

Szacuje się, że mogą one dotyczyć 25-50% źrebiąt do 3 miesiąca życia, 60-93% dorosłych koni pełnej krwi, 50-80% kłusaków oraz 58% koni biorących udział w konkurencji skoków. Liczne publikacje dowodzą, że od czasów większej dostępności endoskopów w weterynarii stwierdzono, że u 90% koni pozostających w treningu, bez względu na rasę i rodzaj dyscypliny sportu, występują zmiany w błonie śluzowej żołądka.

Jakie czynniki predysponują konia do wrzodów żołądka?

Znaczenie w tej chorobie mają predyspozycje genetyczne  (konie pełnej krwi), stres (treningi, transport, zawody, reorganizacja stada), stosowanie leków przeciwzapalnych, żywienie wysoce skoncentrowaną paszą treściwą, nawrotowe kolki, zakażenia, przewlekłe choroby i zarobaczenie.

Jak powstają wrzody żołądka u koni?

Kwas solny w żołądku konia wydzielany jest w sposób ciągły, bez względu na to, czy koń pobiera pokarm, czy nie. Żołądek produkuje go najwięcej w porze karmienia, dlatego bardzo ważne jest, by pory te były stałe. 24-48 godzinne głodzenie konia powoduje powstawanie wrzodów żołądka.

Największe znaczenie w powstawaniu wrzodów ma zaburzenie równowagi między czynnikami chroniącymi błonę śluzową żołądka a czynnikami uszkadzającymi. Wówczas kwas solny uszkadza błonę śluzową żołądka.

Przygotowano 5-stopniową skalę oceny zmian w błonie śluzowej:

0 – nabłonek nieuszkodzony

1 – błona śluzowa nieuszkodzona, ale obserwuje się obszary przekrwienia  i/lub nadmierne rogowacenie w jej obrębie

2 – małe, pojedyncze nadżerki lub wrzody

3 – duży jeden lub wiele wrzodów lub rozległe nadżerki

4 – rozległe głębokie owrzodzenia (mogą sięgać do błony podśluzowej)

Niestety objawy choroby nie zależą od stopnia zmian. Koń z bardzo zawansowanymi zmianami może nie  wykazywać ewidentnych objawów schorzenia, jak i odwrotnie koń, u którego zmiany nie są bardzo nasilone, może wykazywać bardzo sile objawy.

Jak objawia się choroba wrzodowa u koni?

Objawy choroby wrzodowej u koni zazwyczaj nie są jednoznaczne. Najczęściej obserwuje się:

- spadek apetytu (niedojadanie owsa)

- spadek formy (gorsze wyniki)

- słabszą kondycję (wychudzenie, zmatowienie sierści)

- przewlekłe i nawracające kolki (często po jedzeniu)

- zgrzytanie zębami, odbijanie

- częste leżenie

- częste napinanie się do oddawania moczu

- przewlekłe biegunki

Jak diagnozowana jest choroba wrzodowa u koni?

Ostateczne rozpoznanie choroby wrzodowej u koni można postawić tylko na podstawie badania gastroskopowego.

Jakie są możliwości leczenia i zapobiegania chorobie wrzodowej u koni?

Leczenie choroby wrzodowej u koni polega na zmianie niskiego pH w kierunku bardziej obojętnego. Powoduje to natychmiastową poprawę samopoczucia konia oraz ułatwia gojenie się zmian na błonie śluzowej. Lekarz weterynarii może zastosować różne leki:

- leki neutralizujące np. wodorotlenek magnezu, wodorotlenek glinu

- antagoniści receptora H₂

- inhibitory pompy protonowej np. omeprazolu

- sukralfat

Wspomagająco lub profilaktycznie mogą być stosowane preparaty przeznaczone dla koni o działaniu osłaniającym błonę śluzową i neutralizującym kwas solny np. Ulcosan.

Ponadto bardzo ważna jest dieta – najlepiej by koń miał dostęp do pastwiska, ewentualnie stały dostęp do dobrej jakości siana.

Dlaczego warto zastosować Ulcosan?

Ulcosan to smakowity granulat, który chroni błonę śluzową żołądka. Chroni żołądek, zmniejsza stres, wspomaga gojenie się zmian, neutralizuje nadmiar kwasów żołądkowych oraz wspomaga fizjologiczne procesy trawienne.

Pektyny zawarte w Ulcosanie tworzą żelową warstwę osłąniającą błonę śluzową żołądka, która chroni go przed szkodliwym działaniem kwasu solnego. Ponadto związki węglowe neutralizują  kwas solny. Cytrynian magnezu i tryptofan działają przeciwstresowo. Natomiast przeciwutleniacze, saponiny i flawonoidy wspomagają gojenie się zmian na błonie śluzowej żołądka, a drożdże pre- i probiotyczne ułatwiają trawienie. Ulcosan również zawiera składniki roślinne takie jak korzeń lukrecji, ostropest plamisty, mączka z pestek winogron, siemię lniane, melasa buraczana, liście karczocha, które dodatkowo wspierają układ pokarmowy oraz dostarczają cennych substancji organizmowi konia.

Kiedy warto zastosować Ulcosan?

- w przypadku istniejących schorzeń żołądka

- by zapobiegać nawrotom schorzeń żołądka

- osłonowo podczas terapii lekami przeciwzapalnymi

- w sytuacjach, które powodują silny stres u koni np. przy odstawianiu źrebiąt

- przy złym stanie ogólnym i apatii

- przy utracie masy ciała, pogorszeniu wydolności i wyników sportowych